پیشنهاد راه‌اندازی تتر ایرانی با پشتوانه دارایی‌های بلوکه‌شده برای جلوگیری از خروج ارز

اخبار توسعه– علی رحمانی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) امروز (سه‌شنبه ۴ آذرماه ۱۴۰۴) در نخستین همایش «بورس‌های اوراق بهادار در عصر رمزارزها؛ رویارویی یا همگرایی» که در سالن همایش‌های شرکت بورس تهران برگزار شد، گفت: سال ۲۰۲۲ نهادهای حامی حقوق سرمایه‌گذاران، کارگروه‌های تخصصی درباره دارایی‌های دیجیتال تشکیل دادند و این کار نشان می‌دهد که مسئله حمایت از سرمایه‌گذاران و شناخت دقیق این کلاس دارایی اهمیت زیادی پیدا کرده است.

وی با بیان اینکه هنوز در دانشگاه‌ها و حتی نزد بسیاری از متخصصان، فهم عمیقی از ماهیت کسب‌وکار رمزارز وجود ندارد، افزود: ما دقیقاً نمی‌دانیم این بیزینس چگونه حسابداری و حسابرسی می‌شود، چه اثرات مالیاتی دارد و باید چگونه در نظام گزارشگری تعریف شود. یکی از مشکلات ما در ایران، نبود تعریف روشن و قابل استناد از این دارایی‌هاست.

عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) با اشاره به تجربه‌های بین‌المللی از جمله گزارش نوامبر ۲۰۲۰ پلتفرم‌های مالی گفت: در این گزارش ۱۸ توصیه سیاستی برای دارایی‌های رمزی ارائه شده است که بر چهار محور کلیدی تقویت چارچوب‌های نظارتی، حفظ یکپارچگی بازار، حمایت از سرمایه‌گذاران و هماهنگی بین تنظیم‌گران تمرکز دارد.

*ضرورت بازنگری مقررات عرضه اولیه و پذیرش دارایی‌های رمزی

به گفته رحمانی، یکی از نگرانی‌های مهم، تضاد منافع در ساختار پلتفرم‌هاست؛ جایی که صرافی یا ارائه‌دهنده خدمت هم‌زمان نقش معامله‌گر، کارگزار، متولی و حتی بازارگردان را ایفا می‌کند. این تعدد نقش‌ها باعث می‌شود نتوان از اجرای منصفانه معاملات، رعایت اولویت سفارش مشتری و حفظ امانت‌داری مطمئن بود.

وی با اشاره به چالش‌های شفافیت افزود: در بازار سرمایه شفافیت مالیاتی و اطلاعاتی نهادینه شده، اما در بازار رمزارز چنین زیرساختی نیست. ممکن است ظاهر یک پلتفرم شبیه ارائه‌دهنده خدمات باشد اما در عمل نقش یک واسطه معاملاتی را نیز ایفا کند. این تعارض منافع اگر مدیریت نشود، ساختار بازار را آسیب‌پذیر می‌کند.

عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) با تاکید بر ضرورت بازنگری مقررات عرضه اولیه و پذیرش دارایی‌های رمزی گفت: باید ضوابط شفافی تعیین شود. محتوای اقتصادی رمزارزها با شکل حقوقی آن‌ها تفاوت دارد و ناظر باید این تفاوت را در مقررات پذیرش لحاظ کند. همچنین لازم است نقش پلتفرم ها در عرضه اولیه محدود شود تا هم عرضه‌کننده و هم معامله‌گر نباشند.

رحمانی برای مدیریت چالش خروج ارز از کشور در جریان معاملات رمزارز، پیشنهاد داد یک استیبل‌کوین داخلی با استفاده از پشتوانه ارزهای خارجی بلوکه‌شده بانک مرکزی ایجاد شود.

*طراحی استیبل کوین ایرانی با همرانی بورس

وی ادامه داد: بانک مرکزی می‌تواند با همراهی بورس، یک دارایی دیجیتال باثبات (استیبل‌کوین) طراحی کند. اگر بانک مرکزی همراهی کند، پدیده‌ای مانند تتر ایرانی با پشتوانه یوروها و ارزهای خارجی بلوکه‌شده که در حساب‌های بانک مرکزی موجود است، طراحی شود و این جریان مالی را در داخل مملکت حفظ کند.

عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا (س) به بررسی توصیه‌های سیاستی نهادهای مرجع جهانی پرداخت و گفت: رویکرد آیسکو بر اصول محوری استوار است تا کشورها بر اساس شرایط خود بتوانند مقررات را تنظیم کنند. آیسکو همچنین بر هماهنگی فرامرزی و یک رویکرد چرخه عمر برای دارایی‌های رمزی تأکید دارد که تمام مراحل از عرضه، پذیرش، معامله، تسویه تا نگهداری را در بر می‌گیرد.

رحمانی ۶ حوزه اصلی ریسک مورد توجه آیسکو را برشمرد که شامل تعارض منافع ناشی از یکپارچگی عمودی فعالیت‌ها در پلتفرم‌ها، دستکاری بازار و معاملات مبتنی بر اطلاعات نهانی، ریسک‌های فرامرزی، ریسک‌های عملیاتی و فناوری، حفاظت از دارایی‌های مشتری و در نهایت، تناسب‌سنجی برای سرمایه‌گذاران خرد است.

وی افزود: این ۱۸ توصیه بر یک سطح بازی برابر تاکید دارند؛ به این معنا که مقررات باید به گونه‌ای باشد که بین فعالیت‌های سنتی و رمزی موازنه برقرار کند.

رحمانی خاطرنشان کرد: به دلیل ریسک‌های شدید نوسانی در بازار رمزارز، نهاد ناظر باید توجه ویژه‌ای به تناسب‌سنجی و ارزیابی دقیق مناسب بودن این بازار برای سرمایه‌گذاران خرد داشته باشد.