سرمایه در بورس، چرخ تولید در گردش

اخبار توسعه: میناسادات حسینی- شاخص بورس پس از یک هفته سبزپوشی در تعطیلات نوروزی مجددا قرمزپوش شد. این در حالی است که شعار سال، سرمایه‌گذاری برای تولید انتخاب شده‌ است و بورس مهم‌ترین ابزار برای تحقق این شعار است. هدایت سرمایه‌های خرد به سمت بورس موجب خواهد شد که نقدینگی سیال و سرگردان در دست مردم از اقدامات سوداگرانه در بازارهای دیگر دور شود و جذب تولید شود. البته تنها با شعار نمی‌توان سرمایه‌‌گذاران را جذب بازار سرمایه کنیم، بلکه باید درعمل اقداماتی برای تحقق این هدف انجام شود.

*کمک بورس به تحقق شعار سال

شعار امسال از سوی رهبر انقلاب، سرمایه‌گذاری برای تولید انتخاب شده ‌است؛ این شعار نشان‌دهنده تمرکز ویژه بر تقویت زیرساخت‌های تولیدی کشور از طریق جذب و هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید است. بورس اوراق بهادار، بیش از یک بازار خرید و فروش سهام، یک کانال ارتباطی حیاتی بین سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان است. با تسهیل دسترسی شرکت‌های تولیدی به منابع مالی و هدایت هوشمندانه پس‌اندازهای مردمی به سمت این بخش، بورس نقشی بی‌بدیل در تحقق شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» و در نتیجه، رشد اقتصادی پایدار و اشتغال‌زایی ایفا می‌کند. بورس به‌عنوان یکی از مهم‌ترین نهادهای تامین مالی در کشور نقشی حیاتی و چندوجهی در تحقق این شعار دارد که عبارت است از:

1.  تأمین مالی شرکت‌های تولیدی: بورس به عنوان یک بازار سازمان‌یافته، بستری را فراهم می‌کند تا شرکت‌های تولیدی بتوانند از طریق عرضه سهام خود، سرمایه مورد نیاز برای توسعه، نوسازی خطوط تولید، تحقیق و توسعه و افزایش ظرفیت را جذب کنند. این سرمایه، مستقیماً به چرخه تولید وارد می‌شود.

2.  هدایت پس‌اندازهای خرد به سمت تولید: بسیاری از افراد جامعه دارای پس‌اندازهای کوچکی هستند که شاید به تنهایی نتوانند در پروژه‌های تولیدی سرمایه‌گذاری کنند. بورس با امکان خرید و فروش سهام شرکت‌های بزرگ و معتبر، پس‌اندازهای خرد را تجمیع کرده و به سمت بخش تولید هدایت می‌کند. این یعنی پول مردم، به جای راکد ماندن، در خدمت اشتغال و رشد اقتصادی قرار می‌گیرد.

3.  شفافیت و نظارت: حضور در بورس مستلزم رعایت قوانین و مقررات سخت‌گیرانه و ارائه گزارش‌های مالی شفاف است. این شفافیت، اطمینان سرمایه‌گذاران را جلب کرده و باعث می‌شود پول‌ها با اطمینان بیشتری به سمت شرکت‌های تولیدی هدایت شوند. همچنین، نظارت مستمر بر عملکرد شرکت‌ها، ریسک سرمایه‌گذاری را کاهش می‌دهد.

4.  ارزش‌گذاری و کشف قیمت: بورس به طور مداوم ارزش شرکت‌های تولیدی را بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌کند. این ارزش‌گذاری، هم به شرکت‌ها کمک می‌کند تا جایگاه واقعی خود را در بازار بدانند و هم به سرمایه‌گذاران در تصمیم‌گیری برای ورود یا خروج از سرمایه‌گذاری کمک می‌کند.

5.  ایجاد انگیزه برای نوآوری و بهره‌وری: شرکت‌هایی که در بورس پذیرفته می‌شوند، برای حفظ و افزایش ارزش سهام خود، همواره تحت فشار هستند تا بهره‌وری را افزایش دهند، نوآوری کنند و محصولات با کیفیت‌تری تولید کنند. این رقابت سالم، به نفع کل اقتصاد و در نهایت تحقق شعار «سرمایه‌گذاری برای تولید» است.

*پتانسیل‌های بورس برای سرمایه‌گذاری تولید

یکی از مهم‌ترین وظایف بورس، تامین مالی واحدهای تولیدی است که این موضوع به طرق مختلف و از بستر بازار سهام انجام می‌شود. عرضه اولیه سهام شرکت‌های تولیدی در بورس باعث می‌شود این شرکت‌ها، بدون اینکه نیاز به اخذ وام یا افزایش بدهی داشته باشند؛ به منابع مالی جدید دست‌یابند. افزون بر این، افزایش سرمایه از محل آورده یا مطالبات نیز یکی دیگر از روش‌های جذب سرمایه از طریق بازار سهام برای گسترش خطوط تولید یا توسعه محصولات جدید است؛ در واقع بازار سهام یکی از بهترین بسترها برای هدایت سرمایه‌های خرد مردم به سمت تولید است؛ بورس می‌تواند پس‌‌‌‌‌‌‌اندازهای مردم را که در حالت عادی ممکن است در بازارهای غیرمولد مانند ارز، طلا یا مسکن قفل شوند، به سمت شرکت‌های تولیدی سوق دهد و از این طریق نقش شایانی را در افزایش رشد اقتصادی ایفا کند. افراد می‌توانند با سرمایه‌گذاری در سهام شرکت‌ها یا خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری، در هدایت سرمایه‌ها به سمت تولید نقش‌آفرینی کنند. شرکت‌های بورسی ملزم به افشای اطلاعات مالی و عملکردی هستند. این شفافیت، بهره‌‌‌‌‌‌‌وری شرکت‌ها را افزایش داده و آنها را در مسیر تولید پایدارتر قرار می‌دهد و در نهایت شفافیت بیشتر منجر به اعتماد سرمایه‌گذاران و جذب بیشتر سرمایه به بخش تولید می‌شود. همچنین واگذاری شرکت‌های دولتی یا نیمه‌‌‌‌‌‌‌دولتی از طریق بورس می‌تواند به بهبود مدیریت، بهره‌‌‌‌‌‌‌وری و در نهایت تقویت تولید بینجامد؛ زیرا خصوصی‌‌‌‌‌‌‌سازی در بورس، با نظارت و شفافیت بیشتری همراه است و از رانتی‌شدن آن جلوگیری می‌کند. همچنین بازار سرمایه بستر مناسبی برای تامین مالی شرکت‌های نوآور و دانش‌بنیان است و ورود استارت‌آپ‌ها و شرکت‌های حوزه فناوری به بازار سرمایه، امکان توسعه سریع‌تر محصولات جدید را فراهم می‌سازد، بنابراین همان‌طور که مشخص است؛ بورس می‌تواند با ایجاد یک زنجیره تامین مالی شفاف، مولد و کارآمد به تحقق شعار سال‌۱۴۰۴ کمک کند. این بازار اگر با سیاستگذاری صحیح و حمایت‌های لازم همراه شود، می‌تواند واسطه‌‌‌‌‌‌‌ای بین سرمایه‌گذاران و تولیدکنندگان باشد تا منابع کشور به‌جای دلالی و سوداگری، به سمت تولید پایدار و ارزش‌‌‌‌‌‌‌آفرین هدایت شود.

*افزایش دامنه ‌نوسان در بازار

به نظر می‌رسد که در شرایط کنونی، افزایش دامنه ‌نوسان در بازار سهام به‌عنوان یکی از راهکارهایی است که در تالار شیشه‌ای می‌توان در جهت نقدشونده‌‌‌‌‌‌‌تر‌شدن معاملات سهام به‌کار گرفت. بعد از وقایعی که در اوایل پاییز سال ‌گذشته در لبنان رخ‌ داد، دامنه‌نوسان در بازار سهام به مثبت و منفی 3‌ درصد کاهش پیدا کرد و بازار در 6 ماهه دوم سال‌گذشته با این دامنه‌نوسان معاملات خود را پیگیری کرد. تداوم دامنه‌نوسان 3 ‌درصدی برای مدت زمان طولانی در تالار شیشه‌ای، سیگنال بحران و وضعیت اورژانسی را برای بورسی‌‌‌‌‌‌‌ها تداعی کرد. حال در شروع سال‌ جدید، به‌ نظر می‌رسد که موضوع دامنه ‌نوسان باید در جلسات کارشناسی مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد تا بتوان معاملات سهام را به سمت و سوی نقدشوندگی بیشتر سوق داد.